Sizde ya da ailenizde doğumsal kalp hastalığı varsa, diyabet hastasıysanız ya da tüp bebek yöntemiyle gebe kaldıysanız hamileliğiniz sırasında önerilen fetal eko kontrolü erken teşhis ve tedavide önemli bir yaşam avantajı sağlıyor. Her 100 doğumdan birinde doğumsal kalp hastalığı görülüyor. Doğumsal kalp hastalıkları, doğumdan önce anne karnında fetal eko ile belirlenebiliyor.

Erken tanının önemli bir yaşam avantajı sunduğunu, doğumdan sonra yapılan ameliyatlarda yüzde 95 oranlarında başarı elde edildiğini belirten, Anadolu Sağlık Merkezi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Sertaç Çiçek, tedavi edilen bu çocukların sağlıklı bir şekilde hayatını sürdürebildiğini söyledi.

Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Dr. Resmiye Töre Beşikçi ise, özellikle risk faktörü taşıyan hamileliklerde bebeğin kalbinin anne karnında taranmasının önemine dikkat çekiyor.

Tüp bebek yöntemiyle dünyaya gelen çocuklarda kalp hastalıklarına rastlanabiliyor

Fetal eko ultrason sayesinde erken tanı ve sonrasında tedavi planlanıyor. Doğumsal kalp hastalıkları olan bebekleri bazen doğar doğmaz ameliyat etmek gerekiyor. Erken tanı konması sayesinde doğum da buna göre planlanabiliyor. Yani, özel tarama yöntemleriyle anne karnındaki bebeğin kalbi hamileliğin 16-18’inci hafta görüntüleniyor, sorunlar varsa belirleniyor ve gereken önlemler geç kalınmadan alınıyor.

Bebeğin kalp sağlığı anne karnında belirlenmeli
Anadolu Sağlık Merkezi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Sertaç Çiçek şunları söyledi:

“Bebeklerde çok çeşitli kalp hastalıklarına rastlayabiliyoruz. Bunların en yaygını kalpte delik olması. Gelişen teknoloji sayesinde artık anne karnında kalp gelişmesini tamamladıktan sonra rahatlıkla bu hastalıkların tanısını koyabiliyoruz. ‘Fetal ekokardiyografi’ dediğimiz yöntemde, ses dalgaları vasıtasıyla bebeğin anne rahmindeyken kalp ve dolaşım sistemini değerlendiriyoruz. Hamileliğin 16-18’inci haftasında kalpte bir sorun olup olmadığı belirlenebiliyor. Doğumdan sonra ameliyat olan çocukların yüzde 95’i tedavi sonrası hiçbir ciddi sorun olmadan, sağlıklı olarak yaşamlarını sürdürebiliyorlar. Tabii ki düzenli doktor kontrollerine gitmeleri gerekiyor, tıpkı diğer insanlar gibi. Çoğu zaman ömür boyu ilaç kullanmaları da gerekmiyor. Yani ameliyatların başarı oranları yüzde 95’lere ulaşıyor.”

Riskli durumlarda fetal ekokardiyografi öneriliyor
Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Resmiye Töre Beşikçi fetal ekokardiyografinin her bebeğe uygulanmadığını, ancak risk faktörlerinin geçerli olduğu durumlarda önerildiğini söylüyor. Doğumsal kalp hastalıklarının risk faktörleri arasında genetik özelliklerin önemli bir yeri var. Ailede doğumsal kalp hastalığı varsa, çocuklarda da görülebiliyor. Diyabetik ya da metabolik hastalıkları olan annelerin çocukları risk altında. Gebelik sırasında geçirilen viral enfeksiyonlar ve bazı kromozom bozuklukları da bebeklerde kalp hastalıklarına yol açabiliyor. Son zamanlarda özellikle tüp bebek yöntemiyle dünyaya gelmiş çocuklarda kalp hastalıklarına rastlanıyor.

Anne alkol ya da madde bağımlısı ise, gebelik süresince bebeğin kalbinde sorun oluşturabilecek ilaçların kullanıldıysa, gebeliğin ilk üç ayında kızamıkçık gibi viral hastalıkların geçirilmesi durumunda ya da kromozom bozukluğuna bağlı birtakım hastalıklar varsa, ayrıca tüp bebek yöntemiyle hamile kalan kadınların bebeklerinde fetal ekokardiyografik inceleme öneriliyor. Risk faktörleri değerlendirilirken bebeğin kalbi dışında bir organında sorun olup olmadığına da bakılıyor.

Anne karnındaki bebeğin kalbi ayrıntılı olarak inceleniyor
Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Dr. Resmiye Töre Beşikçi, doğumsal kalp hastalıklarının erken tanısı ile ilgili şunları söyledi:

“Anne karnındaki bebeğin kalbinin ayrıntılı olarak taranmasıyla, kalbin yapısı, çalışması ve ritmi detaylı olarak incelenebiliyor. Bebeklerde çok ciddi kalp hastalıkları görülebiliyor. Amacımız bunları erkenden belirlemek. Örneğin, kalbin sol tarafının gelişmesinin eksik kaldığı “hipoplastik sol kalp sendromu’ dediğimiz önemli bir hastalık var. Bu, erkenden tanımak istediğimiz en önemli hastalıklardan biri. Ayrıca kalbin içindeki kapakların oluşmaması ya da kapalı durumda olması, kalbin iki veya üç odacıklı olması, ana atardamarların ters olarak çıkması gibi hayati tehdit edici ciddi yapısal sorunları belirlemeye çalışıyoruz. Bu incelemede kalbin içindeki kitle ve tümörleri de belirleyebiliyoruz. Fetal ekokardiyografinin anne ve bebek sağlığı için herhangi bir zararı olmadığını özellikle belirtmek isterim.”

Doğumsal kalp hastalıkları olan bebekleri bazen doğar doğmaz ameliyat etmek gerekiyor. Bu ameliyatlar içinse özel eğitimli ekipler, ciddi bir altyapı ve ileri teknoloji gerekiyor. Erken tanı konduğunda doğum buna göre planlanabiliyor; anne babanın uygun hastane seçme şansı oluyor. Tedaviye hemen başlanabiliyor. Bu da ciddi bir yaşam avantajı sunuyor.