11 yaşındaki kız çocuğunun “kesilecek” denilen tümörlü bacak kemiği yerinden çıkartılarak sıvı azota yatırıldı, tümör hücresinden arındırıldıktan sonra yeniden yerine yerleştirildi.

Kötü huylu tümör nedeniyle ”kesilecek” denilen 11 yaşındaki Hatice Tuğçe Terzi’nin bacağı, tümörlü bacak kemiği yerinden çıkartılarak sıvı azota yatırılıp tümör hücresinden arındırıldıktan sonra yeniden yerine yerleştirilmesiyle kurtarıldı.

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Harzem Özger, Medikal Park Hastanesi’nde yaklaşık 10 saat süren ameliyatın ardından bir grup meslektaşı ile birlikte geliştirdiği ve 40’ın üzerinde hastaya uygulanan ”Hot Dog” yöntemi hakkında bilgi verdi.

Kas iskelet sisteminin kötü huylu tümörlerinin, diğer tüm kötü huylu tümör vakalarının binde 2’sini oluşturduğu için insanlar tarafından çok fazla tanınmadığını belirten Prof. Dr. Özger, ”Halbuki bunlar çok özel tanı ve tedavi yöntemlerine gereksinim duyan tümör türleri” dedi.

Böyle bir tümörle karşılaşıldığında amaçlarının o tümörün bulunduğu kemik, bacak kemiğindan oluşan bölgeyi geride hiçbir tümör dokusu bırakmadan çıkarmak olduğunu dile getiren Prof. Dr. Özger, bu işlemi tamamlandığında o bölgede büyük bir boşluk kaldığını, eklem, kemik ve adalelerden oluşan bu boşluğun yerini doldurmak amacıyla bazı maddeler kullanıldığını anlattı.

Prof. Dr. Özger, bu boşluğu doldurmak için ilk olarak cansız ve metalden yapılan protezlerin, ikinci olarak ya başka canlılardan alınan veya hastanın kendisinden alınan kemiklerin kullanıldığını anlattı. Prof. Dr. Özger, kendilerinin ikinci yöntemi tercih ettiklerini belirterek, ”Bulması zor, uygulaması zor ama yaptığınız zaman kullanılmaya başladığında artık bu insanın kendi dokusu oluyor. Bir şekilde diğer protezlerde olduğu gibi aşınma, kırılma, yenileme gibi ihtiyacı yok” dedi, büyük kemiklerin başka insanlardan bulunmasının çok zor olduğunu söyledi ve Türkiye’de organ bağışının da yaygın olmadığına dikkati çekti.

Yöntem nasıl uygulanıyor

Dünyada 1-2 yıldır olduğu gibi Türkiye’de de başarıyla uyguladıkları yöntemle 40-45 hastayı tedavi ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Özger, ”Hot Dog (Sosisli sandviç)” adını verdiklerini yöntemi şöyle anlattı:

”İçinde tümör olan kemik bölgesini çıkartıyoruz. Bunun üzerinde tümörlü olan dokuları temizledikten sonra yine içinde tümörlü doku kalıyor. Sıvı azota yatırıyoruz ve bütün tümör hücreleri burada ölüyor. Ve bu kemiği alıp tekrar yerine koyuyoruz. Ancak burada da şöyle bir sıkıntı var. Bu kadar büyük bir kemik artık cansız bir kemik. Bunun yeniden vücuda adapte olması ve kullanılabilir hale gelmesi uzun zaman alıyor ve biraz zor oluyor. Bunu da kolaylaştırmak için biyolojik bir destek sağlıyoruz.

İnce bacak kemikleri var. Bunu damarıyla alıyoruz, mikro cerrahi yöntemle, hastanın tümörden temizlenmiş ancak vücuda adaptasyonu zor olan kemiğinin içine koyuyoruz. Bu bir taraftan kolayca kaynayıp buna can verirken, büyük kemik de zaman içinde kaynayıp yük alıyor.”

2 bacağındaki kemiği aldık

Hatice Tuğçe Terzi’nin uyluk kemiğindeki kitlenin çok büyük olması sebebiyle bu kemiğin hepsini çıkardıklarını dile getiren Prof. Dr. Özger, bacağından alınan küçük kemiğin boyunun ise bu mesafeye yetmediğini belirterek, ”Bu durumda dünyada hiç uygulanmamış bir yöntemi uyguladık. Her 2 bacağındaki ince kemiği birden aldık. Birini aşağı, birini daha yukarı koymak üzere 2 mikro anostomoz ile yaptık. Bunlar uygulaması çok güç olan yöntemler” dedi.

Dünyada bu işlemi kendilerinden başka sıvı azotla kombine eden olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Özger, bu sistemle hastanın kendi kemiğini kullanıldığını vurgulayarak ”Biz kemik bağışı alamadığımız için bu yöntemi uyguladık. Son derece severek başarıyla uyguladığımız bir yöntem. Yöntemin bizi vazgeçirecek bir yan etkisini görmedik” diye konuştu.

Tedavi sonrası çoğu hastanın ayağında aksaklık kalmadığını ifade eden Prof. Dr. Özgen, kız çocuğunun bacak kemiğinin 2-3 ayda kaynayacağını ve yaklaşık bir yıl sonra üzerine yavaş yavaş yük vermek suretiyle bacağını kullanabileceğini bildirdi.