Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Tevfik Özlü, nedeni belli, tedavisi mümkün, korunulabilir bir hastalık olmasına karşın tüberkülozun (verem), halen dünyada insanları en çok öldüren 10 hastalık arasında olduğunu bildirdi. Prof. Dr. Tevfik Özlü, Türkiye’de nüfusun beşte birine verem mikrobu bulaştığını söyledi.

Dünyada bir yılda veremden ölenlerin sayısının 1.7 milyon civarında olduğunu ifade eden Prof. Dr. Özlü, ”Tüberküloz ölümleri, önlenebilir ölümlerdir. Yeryüzünde yaşayan her üç kişiden biri verem mikrobuyla tanışmış olup, şu an itibariyle hasta olmasa da günün birinde verem hastası olmaya adaydır” dedi.

Türkiye’nin hastalığın orta-hafif sıklıkla rastlandığı coğrafyada yer aldığını kaydeden Prof. Dr. Özlü, şöyle devam etti:

”Dünyada tüberkülozlu hasta sıklığı, gelişmiş ülkelerde her 100 bin nüfusta 25’ten az ve gelişmemiş ülkelerde 100’den fazla iken, ülkemizde bu rakam 28’dir. Türkiye’de nüfusumuzun beşte birine verem mikrobu bulaşmış haldedir. Bu kişilerin yüzde 5 ile 10’u, yaşamları boyunca tüberküloz hastası olacaktır. 2000 Yılı Ulusal Hastalık Yükü araştırmasında verem, ülkemizde gerek çocuk ve gerekse erişkin yaş grubunda en çok öldüren 10 hastalık arasındadır. Ülkemizde verem savaş dispanserlerinde kayıtlı hasta sayısı, 18-20 bin civarındadır.”

Hava yoluyla bulaşıyor

Verem mikrobunun, hasta insandan sağlam kişiye hava yoluyla geçtiğini bildiren Prof. Dr. Özlü, şu bilgileri verdi:

”Bulaştırıcı bir hasta, yılda 10-15 sağlam kişiye mikrobu taşımaktadır. Çoğu zaman, hasta tüberkülozlu olduğunu bilmemekte, bu nedenle toplumda rahatça gezip dolaşmakta ve çevresine hastalığı yaymaktadır. Hasta olduğu anlaşılan bir kişinin yakınında olan ev halkı, mesai arkadaşları, sınıf arkadaşları, oda arkadaşlarının mutlaka taranması gerekir.”

Mikrop alındıktan sonra kişide bazen aylarca, yıllarca rahatsızlık belirtisi görülmediğini, vücut direncinin düşük olduğu bir dönemde hastalığın ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Özlü, ”Alkol, sigara alışkanlığı, yetersiz beslenme, kötü yaşam koşulları ve şeker, böbrek hastalığı gibi bazı süreğen hastalıkların varlığı ve tedavide kullanılan bazı ilaçlar hastalığın ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır” dedi.

Tedavi sonuna kadar uygulanmalı

Prof. Dr. Tevfik Özlü, veremin 60 yıldır tedavi edilebilen bir hastalık olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

”Tedavisi en az altı ay sürmektedir. Tedaviye başlandıktan sonra 20-30 gün içinde hasta tamamen iyileşmektedir. Fakat eğer hasta ‘iyi oldum’ zannıyla tedavisini keser veya aksatırsa hastalık birkaç ay içinde tekrar nüksetmekte ve ikinci kez tedavi maalesef ilki kadar etkili olmamaktadır. Bu nedenle hastaların doğru tedaviyi, tarif edildiği gibi ve sonuna kadar uygulamaları çok önemlidir.”

Tüberküloz karşısında tıbbın aciz olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Özlü, tüberkülozun tıbben hem kolay teşhis edilebilen hem de yüzde 100’e yakın başarı oranıyla tedavi edilebilen ve hatta büyük oranda okunulabilen bir hastalık olduğunu ifade etti.

Bir kişiye verem teşhisi konduğunda uzun süreli ve yakın teması olan yakınlarının da taranması gerektiğine dikkati çeken Prof. Dr. Özlü, hasta olmasalar bile bazen bu kişilerin korunma amacıyla bir süre ilaç kullanmalarının gerekebileceğini söyledi.