Anne sütü ile beslenen bebeklerde ek besinlere 6. ayda başlanmalı. Mama ile beslenen veya anne sütü ile iyi büyüyemeyen bebeklerde ise ek besinlere en erken 4. ayda başlanabilir. Bu yaştan önce ek besinlere başlamak alerji ve sindirim problemleri gibi ciddi hastalıklara neden olabilir.

Ek gıdalara ne kadar erken geçilirse, alerjik reaksiyon olasılığının da o kadar artacağını söyleyen Çocuk Doktoru Özlem Ekiz Yörükalp, ailede besin alerjisi olmasının bebekteki alerjik reaksiyon ihtimalini yükselttiğini söyledi.

Reaksiyonun ishal, gaz, şişkinlik gibi sindirim problemleri, deride kızarıklık ve döküntü, hırıltılı solunum, bulantı-kusma, karın ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkabileceğini söyleyen ve bu tarz reaksiyonların genellikle 3 yaşında azaldığını belirten Dr. Yörükalp, bebeklere ek gıda verilmesi ile ilgili şu bilgileri verdi:

Ek besinlere başlamak için bebekte bir takım olgunluk belirtileri aranmaktadır. Bebek ek besinleri, kaşık yardımı ile oturur pozisyonda almalıdır. Bu nedenle bebeğin baş kontrolünü iyi yapabilmesi ve destekli de olsa oturabiliyor olması gerekmektedir. Ayrıca, bebeğin ek besinleri alabilmesi için emerken yaptığı dil ile itme refleksinin kaybolması gerekmektedir.

Bebek yediklerinizle ilgileniyorsa…

Eğer bebek yedikleriniz ile ilgileniyor ve çiğneme hareketleri yapıyorsa, artık ek besinlere başlama zamanı gelmiş demektir. Eğer başlangıçta bebek ek besini reddediyorsa; bu durum dil ile itme refleksinin henüz kaybolmamış olmasından kaynaklanıyor anlamına gelebilir. Böyle bir durumda yeniden deneme yapmak gerekebilir. Bebek ek besini ısrarla reddederse, bu durum bebeğin hazır olmadığı anlamını taşıyabilir. Böyle bir durumda ise acele etmeyip, 1-2 hafta sonra tekrar denemeye geçmek gerekmektedir.

Ek besinler kaşık ile verilmeli ve sütten daha yoğun kıvamda olmalıdır. Besinleri biberon ile vermek, hem besinlerin nefes borusuna kaçma riskini arttırmakta; hem de gereğinden fazla miktarda beslenme ile obezite ve sağlıksız beslenme alışkanlığına davetiye çıkarmaktadır. Bebeğin oturarak, kaşıktan azar azar alarak, dinlenerek ve doyduğunda durmayı öğrenerek yemek yemeye alışması gerekmektedir. Bireyin tüm yaşamı boyunca etkili olabilecek sağlıklı beslenme alışkanlıklarının temeli bu dönemde atılmaktadır.

Bebek, kaşıkla beslenirken; bazen bebek kaşıkları bile büyük gelebilmektedir. Bu durumda bebeğe, çay kaşığının yarısı kadar lokmalar verilebilir. Bebeğin tepki göstermediği durumlarda, çok küçük yemek parçaları, elle verilebilir; bu durum, bebeğin yemeği kabul etmesini kolaylaştırabilir.

Yeni besinlerle tanıştırın

Ek besinlere başlanırken; önce günde 1 öğün ek besin, diğer öğünlerde ise yine anne sütü veya mama verilmelidir. Bu dönemde başlanan besinler süt veya mamanın tamamlayıcısıdır. Miktarlar artana dek, esas besinin süt veya mama olduğu unutulmamalıdır. Bebek, 2-3 günde bir, yeni bir besin ile tanıştırılmalıdır.

Her öğünde yeni bir yiyecek sunmak, bebeği bunaltabildiği gibi alerjik reaksiyon durumunda bebeğin neye karşı reaksiyon geliştirdiğinin anlaşılmasını da güçleştirebilir. Eğer bebek, katı gıdayı reddediyorsa, beslenme önce bebeğe biraz süt, sonra arada az miktarda küçük lokmalar şeklinde katı gıda sonra yine süt verilerek, tamamlanabilir. Bu şekilde besleme, bebeğin ek besinlere alışmasını kolaylaştıracaktır.

Ek besinlere önce muhallebi kıvamında başlanmakta; bebek 7-8 aylık olduğunda daha pütürlü gıdalar verilmektedir. Bu dönemde en sık yapılan hata, tüm yiyecekleri ‘blender’ dan geçirip; pütürsüz olarak bebeğe vermektir. Bu kıvama alışan bebeğin pütürlü gıdaları kabul etmesi bazen 3-4 yaşı
bulabilmektedir. Oysa en geç 7-8 aylıkken besinlerin pütürlü olarak verilmesi, blender yerine çatal ile ezilmesi gerekmektedir.

Bebeği pütürlü besinlere alıştırın

Ayrıca bebek, 8-9 ay civarında iken; bebeğin elle tutup yiyebileceği gıdaları eline alması ve kemirmesi, bebeğin pütürlü gıdaları almasını kolaylaştırmaktadır. Meyveleri ‘blender’ dan geçirmek veya suyunu vermek yerine; rendede püre kıvamında hazırlamak, hem bebeğin pütürlü gıdalara alışması, hem de posalı yiyecekler ile bağırsaklarının çalıştırılması açısından faydalıdır.

Bebeğin katı gıdalara alışmasını kolaylaştırmak için bebeğin eline de kaşık verilebilir. Bebek, başlangıçta ağzını tutturamayabilir ve yemeğin yarıdan fazlası yerlere dökülebilir, fakat bu durum bebeğin eğlenerek, katı gıdalara geçmesini sağlayacak ve alışma sürecini kolaylaştıracaktır.