Marketten aldıklarınızı taşımak için kullandığınız her bir poşetin yok olması 400 yıl sürüyor.
Dünyada yılda 1 trilyon poşet kullanıldığını düşünürsek gelecek nesiller için vahim bir tablo ortaya çıkıyor.

Bu sebeple plastiğin çabuk yok olmasını sağlayan yöntemler geliştirildi. Bunlardan biri petrol bazlı plastiğin kimyasallarla 6 ya da 12 ay içinde parçalanmasını sağlamak. Pro-oxo olarak adlandırılan bu yöntemin birçok sakıncası var. Plastiğin dağılmasını sağlayan kimyasal ve plastik parçacıkları toprağa karışıyor ve zarar verebiliyor.

Prof. Dr. Hüseyin Yıldırım’a göre bu plastiklerin toprağa verdiği zarardan daha riskli bir etkisi var; taşıma veya saklama poşeti olarak kullanılan plastiğin içindeki oksidatif maddenin (plastiğin parçalanmasını sağlayan madde) taşınan veya saklanan ürüne bulaşması. Işık, sıcaklık ve nem durumuna göre bu plastiklerin parçalanma süresi bir haftaya da düşebiliyor. Yani poşetin içinde gıda maddesi varsa ona ağır metaller bulaşabilir. İşte bu sebeple dünyada birçok ülkede pro-oxo yöntemiyle üretilen plastikler yasak.

Patatesten çürüyebilen poşet üretiliyor

İkinci yöntem mısır veya patates nişastasından üretilen plastikler. Biopolimer denen bu plastikler bir süre sonra çürüyor. Asıl çevre dostu plastikler bunlar. Maliyeti hemen hemen aynı olmasına rağmen gerçek biyopoşetler ülkemizde pek kullanılmıyor. Kullanılmadığı gibi tüketici yanlış yönlendiriliyor.

Sadece tüketici değil belediyeler, valilikler ve büyük market zincirleri de… Buralara pro-oxo yöntemiyle üretilen poşetler biyopoşet olarak satılıyor. Çünkü ülkemizde biyopoşetle ilgili bir kavram kargaşası var. Plastik Sanayi Araştırma Geliştirme Vakfı’nın (PAGEV) Başkanı Mehmet Uysal da bunu vurguluyor:

“Türkiye’de biyoplastik terimi oldukça yeni ve gerek imalatçılar ve gerekse tüketici tarafından doğru şekilde bilinmiyor.” Uysal, bu konudaki kafa karışıklığını mevzuat eksikliğine bağlıyor ve biyoplastik adı ile piyasaya sürülen poşetlere uluslararası standartlara uygunluk testinin uygulanmadığını söylüyor.

İlginçtir başka ülkelerde biyolojik poşet kullanan market zincirleri Türkiye’de ise pro-oxo yöntemiyle parçalanabilen poşetler dağıtıyor. Üzerlerinde “doğa dostu veya 12 ay içinde parçalanıyor” ibareleri yazıyor.

Hong Kong’da mısır ve patates nişastasından plastik üreten ve bu dünyaca ünlü market zincirlerine hammadde sağlayan İsmail Aydın, aynı market zincirlerinin Türkiye şubesinin biyopoşetlere sıcak bakmadığını söylüyor.