Genelde normal kilolu kişilerin sağlıklı oldukları düşünülür ancak zayıf olmak ya da normal kilolu olmak hastalanma riskinizi azaltmaz. Bunun nedeni kilonuz normal olması halinde bile karın içi yağlanmasının oluşabilmesi.

Karın içi yağlanma ise kalp krizi, felç gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir! Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Özışık karın içi yağlanmanın tehlikelerini ve alınabilecek önlemleri anlatıyor!

Karın içi yağlanma neden tehlikeli?

Bilimsel araştırmalar karın içi yağ dokusunun başta yüksek tansiyon ve prediyabet (gizli şeker) olmak üzere damar sertliğine (dolayısıyla kalp krizi, felç gibi ciddi sağlık problemlerine) zemin hazırlayan dolaşım ve metabolizma bozukluklarının asıl nedeni olduğuna işaret ediyor.

Nedeni ise buradaki yağ dokusunun vücudun diğer bölgelerindeki yağ dokusundan farklı olarak birçok hormon ya da hormon benzeri madde üretmesi. Adeta “hormon üreten bir organ” gibi davranan bu yağ kütlesinin miktarını ölçerek sağlığı ve yaşam kalitesini tehdit eden hastalıklardan korunmak mümkün!

ABD’deki Mayo Klinik ten bir grup bilim insanı tarafından yürütülen ve sonuçları geçtiğimiz yıl yayımlanan bir araştırmaya göre vücut kitle indeksi normal olan (yani, fazla kilolu veya obez kabul edilmeyen) erişkinleri, eğer vücutlarındaki yağ oranı yüksekse, ciddi sağlık problemleri bekliyor olabilir.

Aslında bu durum, tıpkı kolesterolü normal sınırlarda olduğu halde kötü kolesterolü (LDL) yüksek ya da iyi kolesterolü (HDL) düşük insanların kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskinin kolesterolü yüksek insanlara yakın olmasından pek farklı değil.

Vücut yağ oranının normali ne?

Atletik yapılı erişkin bir erkeğin vücudundaki toplam yağ miktarı vücut ağırlığının %17’si kadardır. Kadınlar için ise bu oran %24. Erkeklerde %25’in, kadınlarda ise %35’in üzeri anormal olarak kabul ediliyor.

Vücut yağ oranı nasıl ölçülüyor?

En güvenilir yöntem BİA adı verilen “biyoelektriksel impedans analizi”. Bu analiz için özel olarak geliştirilmiş cihazlarla insan vücudundan zararsız bir elektrik akımı geçirilerek yapılan bu ölçümde elektrik akımına kas-kan-vücut sıvısı gibi su içeriği fazla olan dokuların gösterdiği direnç ile yağ dokusu gibi nispeten hiç su içermeyen dokuların gösterdiği direncin farklı olması prensibinden yararlanılıyor.

Neden bölgesel yağ ölçümü yapılıyor?

Bilimsel araştırmalar kol, bacak ya da kalça/basen bölgesindeki yağ dokusu ile göbek çevresi (gövde) ve karın içi (viseral) yağ dokusu arasında belirgin bir fark olduğunu ortaya koymuş durumda. O da, gövde ve viseral yağ dokusunun metabolik olarak çok daha aktif olması; yani, birçok hormon ve hormon benzeri protein üretip kan dolaşımına salgılaması.

Bu maddelerin de başta insülin direnci olmak üzere vücudun enerji depoları, iştah kontrolü ve metabolizma hızı gibi önemli biyolojik olayların düzenlenmesinde rolü olabileceği ileri sürülüyor. Özetle, cildimizin hemen altında yer alan ve yegane görevi adeta “izolasyon” olan yağ dokusu karın içi organlar çevresinde bir yandan destek görevi yürütürken diğer yandan da metabolik olaylara doğrudan veya dolaylı karışabiliyor.

Yüksek vücut yağ oranını düşürmek için ne yapmalı?

İlginç olarak, tek başına kalori ksıtılaması bu durumda pek fayda sağlamayabiliyor. Çünkü yağ oranı azalırken yağsız doku (kas ve su) kaybı da eşlik ettiğinden vücut yağ yüzdesi değişmeden kalabiliyor. Ağırlık kaldırmak, bisiklete binmek, yürürken ayak ve el bileklerine ağırlık bantları takmak ise bir yandan kas kütlesini artırmaya yardımcı olurken yağ dokusunun erimesini de sağlıyor. Kilonuz normal ancak karın içi yağlanmanız fazla ise yapılacak en doğru hareket kas kütlenizi istikrarlı bir şekilde artırmak ve bunu idame edebilmek için düzenli egzersizi bir yaşam biçimi haline dönüştürmek olmalı.